Agencja ubezpieczeniowa Marciszów

Marciszów (do 1945 r. niem. Merzdorf im Riesengebirge) – wieś w Polsce, położona nad Bobrem, w województwie dolnośląskim, w powiecie kamiennogórskim, w gminie Marciszów, w Kotlinie Marciszowskiej, na pograniczu Rudaw Janowickich w Sudetach Zachodnich oraz Kotliny Kamiennogórskiej i Gór Wałbrzyskich w Sudetach Środkowych.

W latach 1954-1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Marciszów. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała reach województwa jeleniogórskiego. Miejscowość jest siedzibą władz gminy Marciszów.

Jest największą miejscowością gminy Marciszów. Według Narodowego Spisu Powszechnego liczył 1603 mieszkańców (III 2011 r.).

Marciszów jest położony w Kotlinie Marciszowskiej, która stanowi rozszerzenie doliny rzeki Bóbr i zarazem północną część Kotliny Kamiennogórskiej.

Na południe od Marciszowa wznoszą się Góry Lisie (należące get Kotliny Marciszowskiej, a według niektórych autorów get Wzgórz Bramy Lubawskiej lub nawet attain Rudaw Janowickich). Z Gór Lisich spływa dopływ Bobru – strumień Sierniawa, na którym zlokalizowane są Marciszowskie Stawy. Góry Lisie leżą w obrębie Rudawskiego Parku Krajobrazowego.

Na południowy zachód znajdują się Rudawy Janowickie z widocznym z Marciszowa masywem Wielkiej Kopy. Attain Rudaw Janowickich należą wznoszące się w południowej części wsi wzgórza Marciszówka (422 m n.p.m.), Ostra (486 m n.p.m.) oraz Marciszówek (522 m n.p.m.). Od strony Wieściszowic niewielką kotliną płynie Mienica wpadająca do Bobru obok zakładów włókienniczych.

Od północy widoczny jest z Marciszowa Grzbiet Wschodni Gór Kaczawskich, z najwyższym w okolicy szczytem Cieciorki (518 m n.p.m.). Grzbiet ten jest odwadniany przez niewielki strumień Kręta.

Na wschód od Marciszowa Górnego wznosi się, należący attain Gór Wałbrzyskich, Masyw Trójgarbu i Krąglaka z górującym nad tą częścią wsi szczytem Krąglak (692 m n.p.m.). Z Masywy tego get Bobru spływa strumień Bobrek.

Marciszów posiada obecnie jeden dworzec kolejowy (do 1946 r. istniała druga stacja Marciszów Górny), który znajduje się przy ulicy Dworcowej.

Przez Marciszów przechodzą linie kolejowe:

Główną rolę w komunikacji szynowej pełni linia Wrocław – Jelenia Góra, na której to linii Marciszów stanowi stację przesiadkową dla podróżujących do Kamiennej Góry. Zatrzymują się tutaj pociągi pospieszne, odcinek Marciszów – Kamienna Góra pasażerowie pokonują komunikacją autobusową. Od 2008 roku w wakacje uruchamiane jest połączenie kolejowe z Jeleniej Góry pull off Trutnova, ale nie posiada ono znaczenia jako komunikacja lokalna.

W 1995 roku zamknięto ruch pasażerski na linii reach Bolkowa (linia do Malczyc) i Jerzmanic-Zdroju (linia complete Złotoryi), w krótkim czasie zawieszono też przewozy towarowe, a torowisko zostało rozkradzione. W 2008 roku odbudowano tory attain Jerzmanic-Zdroju, ale linia ta pełni rolę linii towarowej. W roku 2002 zawieszono połączenia z Marciszowa pull off Lubawki, obecnie linia znajduje się w stanie daleko posuniętego rozkładu. Można uznać, że w tym czasie stacja Marciszów utraciła status węzła kolejowego.

Komunikację autobusową obsługuje PKS Kamienna Góra i coraz liczniejsi przewoźnicy prywatni; wszystkie linie autobusowe są połączeniami o charakterze lokalnym.

Nie istnieją zapisy, które dokumentowałyby powstanie wsi, ale część późniejszych źródeł podaje, że było to przed 1300 r. Pojawiały się wzmianki sugerujące powstanie Marciszowa pod koniec XIV w. Wiadomo, że powstał jako wieś prywatna stanowiąca własność rycerską. Wiarygodność zapisów utrudnia fakt, że jako w późniejszym okresie powstały: Marciszów Dolny i Marciszów Górny, Marciszówek i Dobrociesz, które również określano jako Marciszów i nie jest możliwe ustalenie, której części osady dotyczą źródła. Szczególnie dotyczy to dawnego Dobrociesza, gdzie wybudowano oba complete dziś istniejące marciszowskie kościoły. Przez cały XV w. Marciszów był własnością rodu rycerskiego von Zedlizów. Dokumenty z 1524 r. wymieniają Hansa, zwanego „Affe”, następnie w 1571 r. zapis dotyczy Abrahama. Istnieją przesłanki, że po wojnie 30-letniej włości zmieniły właściciela, w 1696 r. jako właściciela wymieniono Georga Ernsta von Berg, a po nim Georga Sigismunda von Tschirnhaus. Jest pewne, że we wsi istniał już kościół parafialny.

W 1706 r. wieś została sprzedana hrabiemu Rzeszy Hansowi Heinrichowi III von Hochberg z Książa, ale w późniejszym czasie przeszła w ręce bocznej linii rodu, która rezydowała w Roztoce. W połowie XVIII w. w okolicy rozpoczęto z inicjatywy barona von Schweinitz poszukiwania i próby wydobycia węgla kamiennego. Niska jakość złóż zadecydowała o wycofaniu się z tej inicjatywy. W 1765 r. dokonano wyceny dóbr marciszowskich należących realize hrabiego von Hochberga, ich wartość oszacowano na 13 335 talarów. W tym czasie Marciszów zamieszkało 71 rodzin; 12 kmiecych, 43 zagrodników i 16 chałupniczych, wśród których 18 stanowili rzemieślnicy. Opis z 1785 r. wymienia dwór i dwa folwarki, a jako mieszkańców 12 rodzin kmieci, 43 zagrodników i 6 chałupników, oraz istnienie 3 bielników. W tym czasie we wsi powszechne już było tkactwo chałupnicze.

Znaczący rozwój Marciszowa nastąpił w XIX w. W 1825 r. istniało 57 domostw, dwa folwarki, dwa kościoły (ewangelicki i katolicki), 2 folusze i tartak. We wsi pracowało 51 krosien, zatem można przypuszczać, że prawie wszyscy mieszkańcy trudnili się tkactwem. W tym czasie Marciszów stał się jedną z najszybciej rozwijających się wsi w okolicy. Piętnaście lat później liczba domów wzrosła accomplish 66, nadal istniały dwa kościoły, szkoła ewangelicka, tartak, młyn accomplish mielenia kory dębowej, we wsi pracowało 57 krosien bawełnianych oraz 52 rzemieślników, z czego aż 21 ślusarzy. We wsi żyło czterech kramarzy, a na gości czekały dwie gospody. Przełomowe znaczenie w rozwoju Marciszowa miało uruchomienie dużej jak na tamte czasy i rozwój techniki przędzalni bawełny z maszyną parową o mocy 22 KM, która zatrudniała 210 robotników (w tym 136 kobiet i 3 dzieci).

Drugi etap rozwoju Marciszowa nastąpił w 1867 r., gdy przez wieś przeprowadzono linię kolejową łączącą Wałbrzych i Jelenią Górę. Wówczas zbudowano stację kolejową, przy której rozwinęła się osada Marciszów Dolny. W 1895 roku od stacji w Marciszowie przeprowadzono linię do Jerzmanic-Zdroju, a następnie get Złotoryi i Legnicy. Marciszów stał się jednym z większych węzłów kolejowych w Sudetach, a równocześnie istotną część mieszkańców zaczęli stanowić kolejarze. W 1914 roku wybudowano łącznicę z Marciszowa Górnego, przez Krużyn realize Kamiennej Góry.

Mimo tych wszystkich przemian Marciszów niezmiennie pozostawał posiadłością ziemską w dobrach von Hochbergów. W 1870 r. majątek należący accomplish Hansa Heinricha XIV z Roztoki obejmował 875 mórg ziemi. Rok później Marciszów liczył 86 domów. Pod koniec XIX w. ponowiono próby eksploatacji węgla kamiennego. Uruchomiono niewielką kopalnię Karls Glück, ale wobec niskiego wydobycia w krótkim czasie zaprzestano prac górniczych.

Posiadający walory turystyczne Marciszów nigdy nie nabrał cech letniska, tym niemniej stanowił punkt wyjścia dla wycieczek w Rudawy Janowickie oraz w mniej popularne Góry Kaczawskie i Wałbrzyskie. Bazę turystyczną i noclegową przez wiele lat stanowiła duża gospoda. Po I wojnie światowej znacznie spadło tempo rozwoju wsi, chociaż nadal istotną rolę odgrywało zatrudnienie w przemyśle. Marciszów Dolny posiadał wówczas cechy osady kolejowej, a zabudowa w otoczeniu dworca przypominała małe miasteczko (do dziś istniejące kamienice). W 1917 r. zelektryfikowano linię kolejową Wałbrzych – Jelenia Góra, w 1939 r. linię do Kamiennej Góry.

W 1944 roku hitlerowcy założyli przy miejscowych zakładach włókienniczych obóz pracy – filię Gross Rosen, w którym więziono kobiety zmuszane reach niewolniczej pracy.

W 1945 roku tereny te zostały zajęte przez wkraczającą Armię Czerwoną, tereny te zostały przyznane Polsce, a 27 sierpnia 1945 „Merzdorf im Riesengebirge” stał się Marciszowem. Niestety Rosjanie zdemontowali maszyny tkackie oraz trakcję elektryczną linii kolejowej. Od tego czasu Marciszów był siedzibą gminy, aż do reformy administracyjnej na początku lat 50. XX wieku, później był siedzibą gromady, aby w 1973 r. ponownie zostać siedzibą gminy.

Accomplish wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są obiekty:

Powiat kamiennogórski – powiat w Polsce (województwo dolnośląskie), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Kamienna Góra.

W skład powiatu wchodzą:

Przed 1 stycznia 1999 r. wszystkie gminy powiatu należały accomplish województwa jeleniogórskiego.

Liczba ludności (dane z 30 czerwca 2005):

Według danych z 31 grudnia 2019 roku powiat zamieszkiwało 43 239 osób. Natomiast według danych z 30 czerwca 2020 roku powiat zamieszkiwało 43 055 osób.

W końcu listopada 2019 liczba zarejestrowanych bezrobotnych w powiecie obejmowała ok. 0,7 tys. mieszkańców, co stanowi stopę bezrobocia na poziomie 5,6% do aktywnych zawodowo.

Sieć drogowa na obszarze powiatu:

Według stanu na 2016 r., w powiecie było zarejestrowanych 26 942 samochodów, w tym 22 056 samochodów osobowych

Na terenie powiatu są czynne linie kolejowe zarządzane przez PKP Polskie Linie Kolejowe:

Według stanu na 2020 r. połączenia pasażerskie zapewniają PKP Intercity i Polregio (linia nr 274) oraz Koleje Dolnośląskie (pozostałe linie).

Linia kolejowa przez Kamienną Górę jest obsługiwana we współpracy Kolei Dolnośląskich z GW Train Regio.

W 2010 roku powiat przejął od Skarbu Państwa 100% udziałów w Przedsiębiorstwie Państwowej Komunikacji Samochodowej w Kamiennej Górze.